Извадок од збирката раскази „Додека Данте спие“ на Силвија Митевска.

Штотуку зазорено, татко ми се втурнува во мојата соба, грубо затресувајќи ме по плеќи, додека будилникот на мојот мобилен телефон заѕвонува по дветти пат утрово. Подеднакво грубо ми го истргнува настрана ќебето, застанувајќи над мојата глава, исправен како обелиск, избричен, намирисан. Го потсетувам дека не е во војска, таа одамна го беше пензионирала, но војничките навики никогаш не го напуштија. Тој сè уште станува во пет часот наутро иако нема некоја посебна обврска. Поточно, нема никаква. Мајка ми одамна не живее тука а ние двајца понекогаш се промашуваме неколку денови по ред; јас знам да се вратам од град кога тој се буди. Како цимери кои себично си ги делат полиците во тоалетот, така и ние си го поделивме деноноќието. Јас ја одбрав ноќта. Toгaш, обично се среќаваме на доручекот, јас подготвен за да заминам на спиење a тој започнува со одбројување на неговите назначени часови. Повеќе не се ни погледнуваме, ние сме двајца духови заробени во еден мал простор. На почетокот, неколкупати се обиде и мене да ме впика во таа негова измачувачка самодисциплина. Но, јас не сум војник во душа, ниту имам потреба од еден таков ритуален ден. Не се постројувам себеси на вештачки планови и задачи. Моето време го сакам зашеќерено и посолено; неговите денови се безвкусни, млаки во својот предвидлив интензитет.
Ми застудува, но не се осмелувам да го повлечам ќебето нагоре. Ноќеска повторно сум заспал без пижaма. Заборавам дека татко ми рано наутро го исклучува радијаторот во мојата соба за да заштеди на струја. Се стресувам и бегам во бањата. Алармот на телефонот продолжува да ѕвони под перницата. Бојлерот е исклучен, принуден сум да се туширам со ладна вода за да ја припитомам разбушавената коса. Ретко користам гел, но сега употребувам половина туба. Истрчувам по гаќи низ дневна, татко ми си ги гланца црните кондури во ходникот. На себе ја облекол униформата. Цела година ја гледав обесена на закачалка на највисокото шајче во неговата соба, порамнета со фотографиите од младите војнички денови. Згоден е во униформата. Привлечен човек, си помислувам додека ја закопчувам кошулата. Ми се плеткаат рацете, но побрзувам со подготвувањето, знам дека за пет минути тргнуваме. Го повикува лифтот а јас тромаво ги дозаврзувам патиките. Некој под нас го беше запрел, имав време да завршам додека стигна на нашиот кат. Влегуваме еден по друг, во огледалото блеснуваат нашите лица; капетанот и неговата будала.
Застанува настрана, како да сака што повеќе да се оддалечи од мене. Знам дека сликата во огледалото не е по негов вкус. Јас секогаш се симнувам по скали. Не знам зошто овојпат влегов во лифтот. Неподносливоста на нашето заедничко присуство продолжува во кола. Се измачуваме и јас и тој. Го вклучува радиото, барајќи го каналот што емитува вести. Приемот е многу лош, спикерот се слуша со прекини, како од друга планета. Вонземското пиштење звучи подобро од неприродната тишина што може да се појави помеѓу нас. До крај на возењето тој не го исклучува радиото.
Стоиме во долгата редица коли, заглавени во утринскиот сообраќај. Пред нас има бела кола, позади црвена, до нас брмчи стар градски автобус. Ги набљудувам возачите, дистанцирајќи се од моите болни чувства. Колата до мене ја вози една убава девојка. Црн, рунтав пес, седи на соседното седиште. Муцката му виси преку полуотворениот прозорец, со јазикот достигнува да ја излиже бравата на вратата. Цело едно семејство се вози пред нас, две пoмали деца, маж и жена. Сите колективно пушат, мајката и таткото ги држат цигарите в рака. Ги отвораат прозорците, затресувајќи од пепелта на асфалтот.
Ете не, позади нив и нас двајца. Веројатно така изгледамe отстрана, типичен татко генерал и син тинејџер. Можеби и мeнe некој љубопитно ме набљудува. Но, греши во претпоставките; тој не оди на работа а јас не сум на училиште. И додека одев, тој никогаш не ме возеше дотаму. Ова декемвриско утро сме само навидум дел од вообичаениот градски метеж. Ние седнавме заедно зашто мора да стигнеме до аеродром. Брат ми денес се враќа од војна. Сообраќајот се разредува штом се одвојуваме на автопатот. Овие автопати се секогаш празни, никој не сака да патува по нив. Сите сакаат да живеат во главниот град. Отстрана се исцртуваат ниви во форма на правоаголник, триаголник. По некој работник проскитува во далечината. Напуштено пространство, а јас се стискам во станот на татко ми. Со поглед барам идеално место за моето ново живеалиште. Ми се допаѓа нивата од лева страна, со опожарена трева. Запуштена. Осамена. Прилично оддалечена од автопатот; истата онаа успокојувачка далечина што се раслојува помеѓу мене и татко ми. Паркингот пред аеродромот е полупразен. Очекував да видам неколку автобуси организирани за пречек на војниците, но нема ниту еден. Надвор е ветровито и многу студено. Брзаме кон зградата на аеродромот. Автоматската врата ми се затвора пред лице, пропуштајќи го единствено татко ми. Изгледам како мало дете чија висина не е доволна за да ја регистрира сензорот. Засрамено гледам наоколу дали некој ми се смее. Никој нема, сите се веќе внатре. Влегувам, забележувајќи ја фигурата на татко ми, повисока и позабележителна од останатите. Ги пребројувам, ги има околу триесеттина. Нервозно тупкаат в место, во исчекување на војниците. Ноншалантно застанувам до стројната униформа. Тој подеднакво строго изгледа во тренерки и во униформа. Лицето му е вкочането, како да е штотуку опериран од најдобриот фацијален хирург. Супериорна машкост стегната во копчиња. Покрај него се чувствувам мекушаво како мекица.
По половина час стоење млитавите нозе ми потклекнуваат, попуштам и одам кон столиците. На татко ми на крај на памет му е да седне. Чекори од еден до друг крај на коридорот, исправен како пушка. Ги подигнува колениците превисоко за нормален од, и тоа му е навика од марширањето. Двe млади момчиња, некаде околу моја возраст, застануваат и го отпоздравуваат војнички. И тој им одвраќа. Продолжуваат без да разменат збор. Десно од мене, на празното столче, седнува една постара жена. Може да ми биде мајка. Ја забележувам затоа што ми се насмевнува; денес тука никој не се смее, сите се сериозни и тивки. Изгледа среќно. Не знам дали и јас изгледам толку среќно како неа, сакам да ја прашам но знам дека ќе испаднам будала. Има и нешто друго различно кај неа. Носи букет цвеќе. Обичен, како собран од двор, а не купен од цвеќарница. Ме зачудува но и ме воодушевува помислата да го пречека својот син со цвеќе.
Молчам и го набљудувам татко ми. Toj e моќен стражар на стражарница. Јас сум страшилото закопано во поле. Сите во него гледаат, мене сè уште никој не ме забележува. Вратата се отвора, откривајќи го првиот војник кој се враќа дома. Родителите се стрчуваат кон него. Прегрнати брзаат кон излезот. Се појавуваат други војници. Жената до мене будно следи, подрипнува кога некој нов влегува во просторијата. Јас се преместувам до татко ми и ѕиркам кон редот на непознати лица кој ми се приближуваa. Уморни, неизбричени, неисчешлани, исцицани од болести. Опожарени како мојата нива. Ги разбирам, не се враќаат од летување. Повторно војници го отпоздравуваат татко ми. Тој гордо им возвраќа и овојпат ги потапкува по рамо. Тие се фрлаат во прегратка на своите најмили. Погледнувам кон женичката, насмеана го стиска дворското цвеќе. Седната, стрпливо чека да ѝ го исплатат влогот што го вложила во војната. Вратата се отвора а јас здогледувам познато лице. Брат ми. Го немам видено две години. Срцето ми потскокнува како дете качено на трамболина. Радосно, лета што повисоко. Дланките ми се потат, грлото ми е суво. Дали ќе успеам да му проговорам нешто? Застанува пред татко ми, спуштајќи ја торбата наземи. Иста висина се, очите им се паралелни едени наспроти друг. Стојат и се гледаат, никој прв не сака да се издаде. Неуништливо горди на себе. Најпосле, се поздравуваат пријателски, со стегната рака.
Се завртува кон мене, му го препознавам погледот. Крие нешто. Се самозалажувам дека ќе ми каже. Тој е непоткупливо таинствен. Благодушен е, мисли дека ќе ме заштити. Не ми откри ништо ниту откако ја испрати мама а мене ме заклучи в соба. Перфидно надмен поглед. Сакам да го прегрнам но единствено го потапкувам по рамо, како стари пријатели. Тоа е најдоброто што можам да му го подарам во овој момент. Ја одминуваме среќната женичка. Широка насмевка, од еден до друг крај на образот, како на кукла. Уште седи сама.
Чекориме кон излезот. Пред мене маршира повратникот од војна. Неговиот наследник, непобедливиот шарпланинец. Првак во тешка категорија. Тој ја урамнотежува разочараноста што е прекумерено натпросечна помеѓу нас двајца. Доцна е веќе да го барам прекинувачот, помирени сме и јас и тој со сторената штета.
Татко ми го плаќа билетот за паркинг, ние двајца потпрени на колата се допираме со јакните. Среќен сум што го гледам. Сакам да започнам разговор, но не знам што да го прашам. Како си помина во војна? Уби некој? Знам дека нема да ми прозбори. Не ми кажа ништо ни за мама. Молчалив е, отсекогаш бил таков. Седнувам позади нив, сосем е логично моето место да го зафати тој. Јас само го пополнував празниот простор, како безвредна слика на бел ѕид. До мене е неговата патна торба, на рачката има неколку ленти од различни аеродроми. Доаѓа оддалеку. Војната е далеку. Тука е мирно. Сo прстите гo чепкам амблемот на организацијата извезен од двете страни на торбата. Ја соблекува јакната и ми ја подава, незавртувајќи се наназад. Раката му е слаба, веќе е иста како мојата. Ноктите подолги од моите.
Татко ми тргнува и силно закочува, среќната женичка ни поминува пред кола. Не внимава каде оди, некој возач и свири. Го држи букетот в рака но ја испуштила насмевката помеѓу образите. Не разбирам што се случило. Зошто е сама? Каде е нејзиниот војник? Се чувствувам измамено, иако мојот брат седи пред мене. Тогаш татко ми прашува нешто. Јас се вртам позади, кон жената која чекори сред паркинг. Двајца војници ја сопираат. Ја затуркуваат настрана, повисокиот од нив ја прегрнува.
– Еден војник не се врати – му одговара брат ми. Остана таму. Не сакаше да дојде со нас. Некој треба да ѝ каже на мајка му. Седи мирно и гледа напред, рамениците му се згрчени, забележувам одзади.
– Ти си вистински војник. Тебе ништо не може да те скрши. Ти си непобедлив. Наш јунак – извикува гордо татко ми.
Твој јунак – помислувам, знаејќи дека во овие моменти јас не постоjaм. Не сум завидлив, инстантно ме обзема среќа штом слушам како гласно го пофалува. Тие двајца се како слеани букви, јас само можам да ја расипам убавата содржина. Отсекогаш биле заедно, јас никогаш не посакав да појдам со нив. Можеби ако ги замолев ќе ме понесоа и мене. Бегав од нивниот постојан натпревар, повеќе ја сакав слободата на детската игра. Татко ми вели дека сум ист како неа. Не сум победник во животот. Се откажувам лесно. Мајка ми пред десет години нѐ остави.
Молчиме сите тројца. Почнуваме да возиме заедно со нивите. Полека се навикнувам на тишината, не е иста како онаа претходната. Се доближуваме до мојата нива. Црна е, се гледа оддалеку. Нема ништо. Само наоблаченото небо над себе. Ми се слошува, ги стискам бутовите едни до други. Се напрегам да не испуштам звук, да не ја разретчам тишината. Не укоричила нас тројца, како посребренета книга. Стегам заби, грло, дланки. Не сакам да се посрамотам пред огноотпорниот што седи пред мене. Гугам како мало дете на кое штотуку му испаднала цуцлата од уста.
Татко ми налутен, се завртува кон мене. Меподбуцнува да престанам, подзасрамено ги подвиткувам рацете под задникот. Подголтувам од горчливата тишина. Тој се подместува во седиштето, мавтајќи со показалецот пред моето лице. Ме укорува, ме уценува. Ме изедначува со умоболен. Неговите предупредувања не успеваат да ме смират. Се чувствувам мизерно. Не знам дали повеќе ме боли за мајката која го изгуби синот или за синот кој порасна без мајка. Нишајќи се лево-десно, ненадејно се погледнувам во ретровизорот и одеднаш ми олеснува. Па, јас не плачам. Лицето ми е суво. Погледнувам кон брат ми. Разобличено лице, излигавени образи, плаче на цел глас. Како некој да фрлил солзавец пред негови нозе. Не се брише, рацете му се околу стомак. Татко ми огорчено вика по мене. Јас молчам. Му треба време да сфати дека не сум јас. Плаче неговиот олимпиец. Се отрезнува како по лошо пијанство, одбивајќи да им поверува на сопствените очи. Се сплеткува, фатен е во стапица. Беспомошно, гледа лево-десно, како улиците пред него да се менуваат и мора да ја фати последната пред да ја снема. Се концентрира на патот, како мисија да му е да нѐ врати дома.
Брат ми се откорнува од плачење. Не се сопира до дома. Стигнуваме пред влезот, брат ми бега нагоре по скалите. Татко ми застанува пред лифтот. Пребледен, се потпира на ѕидот. Се отвора лифтот, го пуштам да влезе. По него влегувам јас. Во огледалото блеснуваат нашите лица; татко и син.